Johan Herrenberg
Als kind, in Amsterdam, ging ik met vriendjes regelmatig ‘op avontuur’. Wij verlieten dan onze vertrouwde Kinkerbuurt om aangrenzende of verder gelegen buurten te verkennen.
Letterlijk en figuurlijk het hoogtepunt was steevast een flat, waar we lekker gingen spelen met de aanwezige liften. Tegen wantrouwig kijkende bewoners logen wij dat we bij familie op bezoek waren.
Liften. Er zijn er wereldwijd al 15 miljoen, waarvan 3,2 miljoen in China en 1 miljoen in de VS. 7 miljard keer per dag komen ze in actie, en vervoeren daarbij 1 miljard mensen. Ongelooflijke getallen, die geheid nog veel ongelooflijker zullen gaan worden, want halverwege deze eeuw hokt 70 % van de mensheid in steden. Wonen en werken, winkelen en genezen worden zal dan – vooral in Azië – niet zelden plaatsvinden in flats en wolkenkrabbers, want ook ruimte is geld.
Om de doorstroming van zoveel mensen op een even kostenbesparende als klant- en ecovriendelijke manier te organiseren, is veel ‘slimheid’ noodzakelijk, de digitale slimheid van het Internet der Dingen. Liften en roltrappen beginnen daar nu ook onder te vallen. Bedrijven als Otis, Schindler, Kone en ThyssenKrupp sluiten allianties met Microsoft, Huawei en Vodafone. Schindler verkoopt nu zijn Transit Management System, Kone biedt zijn People Flow Intelligence aan en ThyssenKrupp werft voor zijn MAX. Alle drie trekken de eerbiedwaardige lift en roltrap met veel voortvarendheid de 21e eeuw in.
De toverwoorden zijn ‘voorspellend’ en ‘proactief’. Voorzie de liften en roltrappen van sensoren. Deze leveren in realtime een stroom van data aan zowel de producent als de gebouwenbeheerder. Analyse hiervan op een softwareplatform maakt het mogelijk om te anticiperen op een storing. De kosten kunnen hierdoor omlaag: nu zijn liften op jaarbasis nog 190 miljoen uur buiten dienst vanwege onderhoud of reparatie… Aan de gebruikerskant zijn er ook voordelen: de doorstroming wordt beter en je komt eerder bij je bestemming. Piek- en daluren in het liftgebruik worden uitgebuit: het liftenbestand wordt energiezuinig benut door passagiers handig te clusteren. Dit gaat ook de slijtage tegen door onnodige inzet van liften.
Zal de melding van een storing ooit nog nodig zijn? Op de site van het Liftinstituut kun je lezen: ‘Stap niet in de lift als je de eerste of laatste in het gebouw bent. Kom je vast te zitten, dan kan niemand je helpen. Weet dat de lift een ijzeren kooi vormt waardoor je mobiel vaak geen bereik heeft’. Allemaal geschiedenis met een 24/7-stroom van informatie. En wanneer je met een vreemde in de lift staat en het zwijgen onbehaaglijke proporties begint aan te nemen, kan ook een beeldscherm uitkomst bieden, met handige informatie of advertenties.
Bij een roltrap is een storing geen ramp: het is het enige vervoermiddel dat ook bij stilstand nog te gebruiken is.
Johan (J.Z.) Herrenberg is schrijver en alfa in hart en nieren, maar met een warme belangstelling voor techniek