Rijkswaterstaat
Sinds half april is de Velsertunnel onder het Noordzeekanaal tussen Velsen en Beverwijk afgesloten. Tot half januari 2017 wordt de zestig jaar oude tunnelbuis met een lengte van 768 meter grondig gerenoveerd. Automobilist en vrachtvervoerder moeten omrijden.
De Velsertunnel geniet bekendheid vanwege de zestien ventilatietorens die kaarsrecht in het landschap omhoog torenen. ‘Ze hebben decennialang gefunctioneerd voor dwarsventilatie’, vertelt Stephan van der Horst, projectleider civiele techniek van Rijkswaterstaat. ‘Bij een brand na een ongeluk zogen ze de rook weg via luiken aan de zijkanten van de tunnelbuis We brengen nu ‘langsventilatie’ aan, zoals in moderne tunnels gebruikelijk is. Enorme turbines blazen rook en ventilatielucht met de rijrichting mee de tunnel uit.’
Als achter een brandend voertuig een file ontstaat, rijden de auto’s ervoor gewoon de tunnel uit. ‘De achteropkomende automobilisten kunnen in geval van nood via vluchtdeuren de ‘veilige ruimten’ naast de tunnelbuis bereiken. Na twee minuten kunnen ze de tunnelbuis in de andere rijrichting bereiken. Die is dan leeg omdat bij een incident wordt afgesloten.’
Zelf vindt de 31-jarige civielingenieur (Universiteit Twente) de vergroting van de doorrijhoogte een huzarenstukje waar zijn hart sneller van ging kloppen. ‘Met een uit de mijnbouw aangepaste machine zijn aan de bovenkant brandwerend materiaal en ruimtevretende ribbels in het plafond weg gefreesd. Aan de onderzijde is een laag beton weggehaald en vervangen door dun asfalt. De doorrijhoogte nam toe van 4,17 meter tot 4,29 meter.’
Dat klinkt ruim genoeg voor vrachtwagens met een maximale hoogte van 4 meter. Toch moest de Velsertunnel vóór renovatie dagelijks meerdere keren dicht doordat een vrachtwagen de bovenkant van tunnel toucheerde. ‘Op drukke dagen ging het sein wel zestig keer op rood’, aldus Rijkswaterstaat. Op grond van soortgelijke aanpassing van de Coentunnel verwacht Rijkswaterstaat een substantiële vermindering van de storingen.
Foto: Ton Borsboom
Als projectleider is Van der Horst betrokken bij de beoordeling van het beton- en asfaltwerk door het consortium Hyacint (Dura Vermeer, Besix en Spie Installaties). ‘Het ging vooraf om beoordeling van het bestek, inschatten van de renovatieduur en het volgen van de werkzaamheden.
Al neemt straks het aantal storingen in de tunnel af, het is wel 9 maanden overlast, vooral voor het woon-werkverkeer. Via tal van maatregelen tracht Rijkswaterstaat het leed te verzachten. ‘We hebben een derde strook in de aanpalende Wijkertunnel gemaakt die via keerlussen (shortcuts) over bestaande infrastructuur is te bereiken’, zegt omgevingsmanager Ilkel Taner. De extra vertraging bedraagt slechts twee minuten.
Opvallend is een extra pontje over het Noordzeekanaal. ‘Werkgevers stimuleren woon-werkverkeer per fiets. Dat werkt heel goed, blijkt uit metingen. We stimuleren ze om ermee door te gaan, ook na heropening van de tunnel.’
De torens, monumenten, voeren op hun oude dag voortaan nog maar een kleine beetje lucht aan, voor de koeling van apparatuur en de ventilatie van de vluchtkamers.
Speciaal voor ingenieurs organiseert Rijkswaterstaat op 30 november een bijeenkomst in de Velsertunnel. Te midden van de werkzaamheden kunnen technici uitleg krijgen van Van der Horst en Taner over de werkzaamheden. Meer informatie op MaandVanDeTechniek.nl