Gerald Schut
Vorige maand zond omroep Human de indrukwekkende documentaire iHuman uit over de haast onvoorstelbare gevolgen, die snelle ontwikkelingen in artificiële intelligentie (AI) zouden kunnen hebben. De flitsende, 99 minuten durende video is online gratis terug te kijken via NPO Start.
De Noorse regisseur Tonje Hessen Schei zet direct de toon van de film door te openen met een omineus motto van Stephen Hawking: ‘Het succesvol inzetten van kunstmatige intelligentie kan de belangrijkste gebeurtenis in de geschiedenis van de beschaving zijn. Helaas kan het ook de laatste gebeurtenis zijn.’ Ben Goertzel van Hanson Robotics probeert te overtoepen met de constatering dat AI ‘door een handvol bedrijven en overheden vooral wordt ontwikkeld voor drie doelen: moorden, spioneren en hersenspoelen.’ Aan het woord komt vervolgens een bonte stuit zwaargewichten, die waarschuwen voor de gevaren als de mensheid een Frankenstein-achtig monster creëert, dat de mensheid in alle opzichten overvleugelt: Artificial General Intelligence (AGI).
Veel experts zijn sceptisch over de vraag of AGI mogelijk is, maar volgens Ilya Sutskever, directeur van het toonaangevende onderzoeksbedrijf OpenAI, zullen computers binnen afzienbare tijd honderdduizend maal sneller zijn dan nu en is het niet de vraag of die bovenmenselijke AI er komt, maar wanneer. Daarom is het nu volgens hem cruciaal na te denken over de vraag hoe we zorgen dat die super-AI mensen met mededogen benadert. Als we dat niet doen zal de super-AI mensen behandelen zoals wij dieren behandelen: we vinden ze soms schattig, maar vragen niet om hun mening als we ergens een weg bouwen.
Bovenstaand: je kunt deepfakes ook de waarheid laten zeggen
Volgens Jürgen Schmidhuber, die grensverleggende uitvindingen op het gebied van spraak- en gezichtsherkenning deed, staat op de eventuele weg naar super-AI een dilemma: ‘Als je AI zichzelf niet laat ontwikkelen, zal het niet heel slim worden. Maar als je het wel die vrijheid geeft is het heel moeilijk om te voorspellen wat het zal gaan doen.’ Tech-socioloog Zeynep Tufekci valt hem bij: ‘Het is net als met kinderen. Je kunt niet alles controleren wat ze zullen doen.’
In de documentaire komen grote namen met veel verschillende achtergronden aan het woord: van academici en ondernemers tot mensenrechtenadvocaten en politici. Er is tussen de bombastische visioenen en apocalyptische waarschuwingen weinig plek voor kalme analyse, of het moet dan ‘geestelijk vader van AI’ Schmidhuber zijn als hij zegt: ‘Regulering van AI klinkt aantrekkelijk, maar ik denk niet dat het mogelijk is.’ Voormalig Amerikaanse onderminister van Defensie Robert Work vreest met hem dat autocratische regimes weinig scrupules zullen hebben bij de ontwikkeling van autonome wapens. ‘Er is een een existentiële bedreiging en wie voorop loopt met AI zal militair de overhand hebben,’ stelt een oud-medewerker van Google. Sutskever van OpenAI vreest dat die race om AI zo snel mogelijk te ontwikkelen ervoor zorgt dat mensvriendelijkheid geen kerntaak van AI wordt. ‘En dat is evolutionair levensgevaarlijk voor de mens.’
Bekijk iHuman op NPO Start.