Door de met een internationale prijs bekroonde vinding van Wetsus en TU Delft c.s. is de grondstoffen- en energiefabriek voor RWZI’s een stapje naderbij gekomen. In pilots en demonstratieprojecten gaan ze vivianiet, een ijzerfosfaatmineraal, uit de slibstroom halen. ‘We slaan twee vliegen in één klap: minder onderhoud en terugwinning van een waardevolle grondstof’, zegt Saskia Hanneman, innovator bij WBL (Waterschapbedrijf Limburg).
Door Tseard Zoethout
Meer dan een decennium zijn waterschappen, de oudste democratische instituties in ons staatsbestel, bezig met ‘de energiefabriek’, opgeschaald tot ‘energie- en grondstoffenfabriek’ (EFGF). Door groei van de bevolking, en vervuiling is waterzuivering bij RWZI’s (rioolwaterzuiveringinstallaties) in ons land steeds belangrijker geworden. De meeste kosten komen voor rekening van slibbehandeling en beluchting van rioolwater.
Grondstof of energie?
‘Toen we in 2009 begonnen’, zegt Ferdinand Kiestra, innovatietechnoloog bij waterschap Aa en Maas, ‘waren we vooral bezig met labonderzoek en testen. Nu is ons netwerk uitgebreider geworden en zijn er meerdere full-scale installaties voor grondstofwinning, met name van struviet, een kristalvormige stof waarin magnesium, stikstof en fosfaat zit. Van recenter datum zijn biopolymeren Caleyda en Kaumera. Caleyda kunnen we vanuit het rioolwater produceren, dan zuiveren en als duurzaam alternatief voor plastics inzetten. Voordeel is dat deze biopolymeren, in tegenstelling tot reguliere plastics, wel in de natuur worden afgebroken.’
Kiestra licht daarna het andere polymeer toe. ‘Winning van Kaumera komt voort uit de Nereda technologie, een biologisch proces in het hart van de RWZI. Rond de korrelvormige bacteriemassa ontstaat een alginaatachtig polymeer dat we kunnen oogsten en opwerken. De RWZI in Zutphen, van waterschap Rijn en IJssel, had in 2019 de primeur. Eind 2020 volgde waterschap Vallei en Veluwe met een tweede installatie.’
Volgens de innovator spitst de huidige discussie zich toe op conversie van de organische fractie in het rioolwater. Kiestra: ‘gebruiken we dat voor de productie van energie of voor grondstoffen als biopolymeren? Steeds meer RWZI’s werken energieneutraal: waar we tien jaar geleden slechts tachtig miljoen kuub biogas wonnen, halen we nu ruim 140 miljoen kuub. Er ligt een potentieel tot wel 180 miljoen kuub biogas.’
Verder lezen?
Log in of abonneer je op Technisch Weekblad om verder te lezen.
Klik hier en krijg direct toegang tot de premium-artikelen.
