Jaap Faber
Van de driehonderdduizend ton huishoudelijk afvaltextiel die jaarlijks binnen de Europese Unie wordt ingezameld, wordt rond de 20 % niet hoogwaardig hergebruikt.
Het is nu, na onderzoek aan de hogeschool Saxion, wel mogelijk dit katoen te verwerken tot grondstof voor vervaardiging van nieuwe textielvezels, zegt dr. Gerrit Bouwhuis, medeoprichter van SaxCell en leider van het onderzoek bij Saxion. ‘Hiermee hebben we voor het eerst de upcycling van afvaltextiel gerealiseerd’, aldus Bouwhuis. ‘SaxCell is er tot nu toe als enige in geslaagd om een nieuwe vezel uit honderd procent afvalkatoen te produceren.’
SaxCell produceert de pulpgrondstof die wordt versponnen volgens het zogenoemde natspinproces. Het product is dan een textielvezel die in bijvoorbeeld een kledingstuk kan worden verwerkt. Het produceren van de pulp verloopt in een aantal stappen, vertelt Bouwhuis. De eerste stap is het inzamelen en sorteren van het te vervezelen materiaal. ‘De gewenste vezellengte ligt bij voorkeur onder de 5 millimeter, maar in principe is materiaal van alle lengten te gebruiken. Na het vervezelen verwijderen we verontreinigingen zoals kleurstoffen en finishes maar ook metaaldeeltjes afkomstig uit onder andere ritsen en andere grondstoffen, zoals polyester.’
Voor de scheiding van verontreinigen zijn inmiddels patenten geformuleerd en zo ook de regulering/instelling van de DP (degree of polymerisation) van het afvalkatoen. De geproduceerde pulp wordt opgelost en deze oplossing wordt volgens het natspinproces omgezet in een filament dat bestaat uit geregenereerde cellulose. Dat wordt vervolgens verwerkt tot een stapelvezel waaruit garen wordt gesponnen door het in elkaar draaien van de stapelvezels. Deze garens dienen vervolgens als grondstof voor de productie van kleding. Alle stappen voor de productie kunnen op bestaande installaties worden uitgevoerd, dus toekomstige gebruikers/producenten hoeven niet te investeren.
Er zijn inmiddels twee partijen van de nieuwe vezel geproduceerd, de eerste van vijftig kilogram en de tweede van negentig kg. Van die partijen worden stoffen voor kleding geproduceerd die vervolgens uitvoerig worden getest met garen- en weefselexperimenten. Ook de geproduceerde kleding en andere eindproducten ondergaan uitvoerige tests op allerlei gebruikseigenschappen.
Volgens Bouwhuis stellen instanties als de Belastingdienst en de Kamers van Koophandel zich positief op tegenover startende bedrijven. ‘Vooral de nieuwe regeling voor de publicatie van jaarcijfers heeft geleid tot minder administratieve verplichtingen en dus ook tot geringere kosten van de verslaglegging. Alleen banken en financiers hebben meer moeite met start-ups. Die moeten vooral zorgen voor een goed onderbouwde business case willen ze bij de bank geld loskrijgen.’
wie: Ger Brinks, Henk Gooijer, Pramod Agrawal, Jens Oelerich, dr.ing. Gerrit Bouwhuis
wat: SaxCell
waar: Losser
