Michael Persson
De robot heeft het niet gedaan. Een rechtbank in Arizona oordeelde vorige week dat een dodelijk ongeluk, veroorzaakt door een zelfrijdende auto, niet de schuld was van de auto. Autonome voertuigen, noemen ze die dingen, maar de autonomie houdt kennelijk op als het misgaat. Dan ligt het aan iemand anders.
De auto in kwestie was een Volvo XC90 terreinwagen van Uber, die ’s avonds in het donker met iets meer dan 60 km/h over een vrijwel verlaten weg in Tempe reed toen er iets overstak.
De auto zag het ding eerst aan voor een onbekend object, toen voor een auto, en daarna voor een fiets, maar gedurende de zes seconden tussen de eerste signalering en de botsing dacht de auto er nooit aan om te remmen. Pas toen het ding geraakt was remde de auto, of beter gezegd, toen remde de mens die voor de veiligheid achter het stuur zat, maar die niet had opgelet (ze zat The Voice te kijken op haar telefoon).
Het aangereden ding bleek niet alleen een fiets, maar een fiets met een voetganger. De voetganger was dood.
Nu, een jaar later, is de auto dus niet schuldig bevonden. Arizona heeft heel specifieke wetten voor dood-door-schuld door automobilisten: ze moeten te hard hebben gereden, of te veel hebben gedronken, of roekeloos rijgedrag hebben vertoond. Dat speelde hier allemaal niet – de robotauto had zich in zekere zin keurig gedragen.
Kennelijk was het ook niet roekeloos dat Uber de noodremvoorziening van Volvo had uitgeschakeld. Die zit standaard op elke XC90, en treedt in werking als er zich een obstakel op de weg bevindt. Tamelijk primitief, want de sensoren weten niet wat ze zien, maar het besluit is simpel: remmen.
Uber schakelde de noodremvoorziening uit om ‘de kans op grillig rijgedrag te reduceren’. Tja. Het rijdt natuurlijk een stuk soepeler zonder gierende remmen. Kennelijk was de technologie-hoogmoed van deze Silicon-Valley-durfals zo groot gegroeid dat ze zelfs bestaande technologie niet nodig dachten te hebben.
Dit werd echter allemaal pas na het ongeluk bekend. Dat robotauto’s op de openbare weg worden uitgetest is één ding; dat ze daarbij ook helemaal niet hoeven te vertellen wat ze doen is een tweede; maar dat ze vervolgens ook niet (crimineel) aansprakelijk zijn voor de door hen veroorzaakte ongelukken is toch best wel opmerkelijk, in dit land dat van de schadeclaims aan elkaar hangt (overigens heeft Uber de familie van het slachtoffer wel een schadevergoeding betaald).
Ach, Uber en veiligheid. Nadat menselijke Uber-chauffeurs de afgelopen maanden rond Amsterdam drie dodelijke ongelukken hadden veroorzaakt, besloot het bedrijf dat de chauffeurs voortaan minimaal een jaar rijervaring moeten hebben voor ze aan de slag kunnen. Misschien ook een goed idee voor robotbestuurders.