Mischa Brendel
Een aantal regionale projecten wordt opgenomen in een contract voor de Rijkswerkzaamheden aan de Afsluitdijk. Het gaat om het ontwikkelen van de Vismigratierivier, het plaatsen van een democentrale voor het winnen van stromingsenergie, het renoveren van het Monument, en op termijn mogelijk het verbreden van de sluis bij Kornwerderzand.
De projecten zijn voorgesteld door het samenwerkingsverband De Nieuwe Afsluitdijk (DNA), dat is opgericht door verschillende regionale bestuurders. Deze partijen zien de geplande werkzaamÂheden van de Rijksoverheid aan de Afsluitdijk als een uitgelezen kans om gelijktijdig grote regionale projecten uit te voeren.
In opdracht van DNA heeft het Programma naar een Rijke Waddenzee de plannen voor een visÂmigratierivier uitgewerkt in een ontwerp. Deze vispassage moet trekvissen de mogelijkheid bieden om het IJsselmeer in en uit te zwemmen, iets dat nu nagenoeg onmogelijk is vanwege de sterke stroming waar zij tegenin moeten zwemmen bij de spuisluizen. De Vismigratierivier komt aan beide zijden van de Afsluitdijk te liggen. Vissen kunnen, deels via een zijsluis, een meanderende rivier opzwemmen en zo vanuit de Waddenzee het IJsselmeer in en vice versa. De geschatte kosten voor dit project liggen rond de € 55 miljoen.
Op de Afsluitdijk bij Den Oever bevindt zich momenteel een proeflocatie voor stromingsenergie: het Tidal Testing Centre. Hier wordt onder meer een proef uitgevoerd met drie onderwaterturbines, geplaatst in één spuikoker. De turbines worden aangedreven door het water dat via de spuisluizen het IJsselmeer verlaat. DNA ontwikkelde plannen om dertig van deze turbines te plaatsen in het spuicomplex bij Kornwerderzand. Naar verwachting kost dit project € 14,5 miljoen.
Het Monument, dé toeristische trekpleister van de Afsluitdijk en het punt waar de Afsluitdijk gedicht is, heeft onvoldoende capaciteit om de jaarlijkse 250.000 bezoekers aan te kunnen. Zo bevindt de huidige lunchroom zich in wat ooit een technische ruimte onder het Monument was. Er is € 13 miljoen nodig voor uitbreiding van het Monument, het verbeteren van de bereikbaarheid en het aanleggen van nieuwe wandel- en fietsroutes.
Hoewel de verbreding van de sluis bij Kornwerderzand op dit moment niet is opgenomen in de Rijjkswerkzaamheden, zet DNA hier wel op in. Momenteel werken verschillende provincies de plannen uit voor deze stormvloedkering aan de Waddenzeekant, waardoor er een bredere doorvaaropening voor de scheepvaart ontstaat. Eind 2015 wordt er definitief besloten of deze plannen doorgaan.
