Mischa Brendel
Het bedrijf Transmark Renewables van voormalig Shell-topman Gerard Krans heeft een vergunning aangevraagd voor oriënterende bodemstudies in Friesland en Noord-Brabant om te kijken of het haalbaar is om daar elektriciteit op te wekken met behulp van diepe geothermie, zo meldde dagblad Trouw op 11 augustus.
Transmark wil op een diepte van vierduizend meter kokend heet water oppompen om hiermee elektriciteit op te wekken. Het is de eerste keer dat er zo diep naar water geboord zal worden.
Het boren tot deze diepte levert geen moeilijkheden op, zo legt Dr. Karl Heinz Wolf van de faculteit civiele techniek en geowetenschappen van de TU Delft uit: ‘In de olie- en gaswereld wordt er zonder problemen tot grotere dieptes geboord. Er is dus kennis en ervaring. We weten wat we tegen kunnen komen en hoe te handelen.’ Er zou een relatieve onderdruk kunnen ontstaan met een terugslag, een zogenoemde kick, als men tijdens de boring op sterk verhitte stoom stuit. Dit is echter niet te vergelijken met een gaskick, waartegen de boorinstallatie ook bestand is.
Delen van Friesland en Noord-Brabant hebben hogere geothermische gradiënten dan de rest van Nederland, wat ze het meest geschikt maakt voor dergelijke studies.
Op een diepte van vier kilometer is het water in de Nederlandse bodem circa 130 graden Celsius. Hiermee is de stoom of het kokend hete water, afhankelijk van de druk in een boorgat, geschikt om direct een turbine aan te drijven om zo elektriciteit te genereren. Het afgekoelde water kan vervolgens via een injectieput weer terug de bodem in worden gepompt.
Hoeveel vermogen boorgaten op die diepte opleveren, kan Wolf niet zeggen. ‘Maar als je bedenkt dat het Delft Aardwarmteproject dat tot een diepte van circa 2,5 kilometer zal gaan al zo’n 5 MW aan vermogen levert, dan krijg je wel een indruk.’
Wolf is blij dat Transmark aan een dergelijke studie begint: ‘We kijken met een klein consortium, een publiek-privaat samenwerkingsverband met daarin onder meer IF-technologies, de TU Delft, TNO en de Universiteit Utrecht al een paar jaar zijdelings naar de mogelijkheden van boringen dieper dan drie kilometer, maar in het huidige economische klimaat in Nederland komt een grote studie maar heel moeilijk van de grond.’
En dat terwijl geothermie volgens de petrofysicus een goed alternatief voor energieopwekking is: ‘Aardwarmte hebben we altijd. Dat is het fijne ervan: je kunt het als basis energieopwekking laten draaien, terwijl je met elektriciteitscentrales op fossiele brandstoffen de piekvraag altijd nauwkeurig in de gaten moet houden, om op het juiste moment extra turbines aan en uit te kunnen zetten. Met geothermie is dit veel makkelijker te reguleren.’