Gerald Schut
Nu steeds duidelijker wordt dat de klimaatdoelen van Parijs praktisch onhaalbaar zijn zonder grootschalige negatieve emissies, hebben durfinvesteerders in de eerste maanden van dit jaar tientallen miljoenen dollars gestoken in startups die zich bezig houden met ‘direct air capture’ (DAC).
Vorige maand haalde het Canadese Carbon Engineering $ 68 miljoen op bij mijnbouwgigant BHP Billiton, oliebedrijf Chevron en durfinvesteerder First Round Capital om de eerste installatie te bouwen om CO2 op commerciële schaal uit de lucht te halen: de grootste private injectie ooit in de technologie.
In Zwitserland heeft Climeworks al $ 50 miljoen verzameld en wereldwijd al 14 installaties wereldwijd gebouwd. Global Thermostat uit New York is tenslotte bezig om $ 20 miljoen te vergaren, nadat het eerder al $ 40 miljoen ophaalde.
In absolute zin gaat het nog om kleine bedragen, maar drie jaar geleden werd je nog voor gek versleten als je geld in deze sector stak, zegt Julio Friedmann, onderzoeker bij het Center for Global Energy van de Columbia University en oprichter van CO2-consulent Carbon Wrangler in de Financial Times. ‘We zullen uiteindelijk 20 tot 30 bedrijven van de omvang van Shell nodig hebben om jaarlijks 5 tot 10 Gton uit de lucht te halen. Dat betekent een industrie van de omvang van de huidige olie- en gassector, die omgekeerd werkt.’
Steeds meer wetenschappers geloven dat ‘direct air capture’ een onmisbaar deel van de gereedschapskist van de mensheid moet worden om tot negatieve emissies te komen. Volgens het IPCC moeten we met zijn allen deze eeuw 100 tot 1000 Gton CO2 uit de atmosfeer verwijderen om het doel van 1,5 °C, zelfs als we nu onmiddellijk emissies gaan reduceren met serieus klimaatbeleid. Ter vergelijking: de jaarlijkse wereldwijde emissie schommelt nu rond de 40 Gton.
‘Doordat we het probleem van klimaatverandering zo lang hebben genegeerd, zijn andere opties intussen verdwenen. Als we niets doen wordt het probleem alleen maar groter, zegt Klaus Lackner van Arizona State University en directeur van het Center for Negative Emmisions in de FT.
Chemische processen om CO2 uit de lucht te halen werd al in de tweede wereldoorlog toegepast in duikboten. De technieken van de startups verschillen, maar hebben met elkaar gemeen dat CO2 uit de lucht chemisch gebonden wordt, waarna het koolstofdioxide na verhitting in hoge concentratie vrijkomt en kan worden opgeslagen of gebruikt. Carbon Engineering, dat ook gesteund wordt door Bill Gates, maakt van de CO2 synthetische brandstof. Dat is energie-intensief en kost ongeveer tweemaal zoveel energie uit wind of zon als er in de brandstof wordt vastgelegd. Maar die brandstof is dan wel klimaatneutraal. Het proces kost nu bij de verschillende partijen ronde de $ 600 per ton CO2. Ze hopen allemaal in 2025 driemaal zo goedkoop te kunnen produceren. Om commercieel interessant te worden moet de prijs tot onder de $ 100 per ton zakken, is de verwachting. De prijs van een ton CO2-emissie op de Europese ETS-markt ligt nu nog tussen € 20 en € 25. Er is nog een lange weg te gaan, maar het onmogelijke likt steeds realistischer.