Vivianne Bendermacher
Mijn kapper is een zelfverklaard ‘influencer’. Sterker nog: ze doet dat zó goed, dat influencen, dat ze nu gekapt is met knippen. Opvallend, want mijn (ex-)kapper heeft ‘maar’ 3.380 (waarschijnlijk inmiddels 3.381) Instagram-volgers. Maar dat is júist hartstikke waardevol, vertrouwt ze me toe. Dat maakt haar namelijk een ‘nano-influencer’. Zo heet dat, als je minder dan tienduizend mensen beïnvloedt op social media.
Verrek, dacht ik: dat doe ik ook, minder dan tienduizend mensen beïnvloeden… Maar zíj heeft – let op – haar ‘niche’ gevonden: ze plaatst alleen maar ontbijtselfies van haar en haar gezin. Een keer per week duikt ze de keuken in, gehuld in een verschrikkelijk onpraktisch sport-outfitje, waar je nog geen meter mee zou kunnen hardlopen maar waar haar figuur wel waanzinnig goed in uitkomt. Dan maakt ze een voorraadje perfecte ontbijtfoto’s. En ik zie dat dan voorbij komen, zo rond een uur of zeven. Als ik de yoghurt van mijn dochter uit mijn haar pluk en nog snel staand een boterham met pindakaas naar binnen prop. Staat zij weer: te stralen met haar quinoa-bananenshake in haar vervloekte hardlooptight…
Het is allemaal hartstikke nep, en toch maken haar kiekjes dat ik – en met mij nog 3.380 mensen – een keer per dag mijn eigen leven onder de loep neem. Want ik neem deel aan de ratrace van een carrièrevrouw; terwijl zij een beetje perfect zit te zijn met blinkende ontbijtjes en goed doorvoede kinderen. Volgens een nieuw onderzoek van de Universiteit van Göteborg hebben dit soort influencers ervoor gezorgd dat het ideaalbeeld van de perfecte huisvrouw terug is van weggeweest. Het scheppen van die perfecte-huisvrouw-illusie is geen sinecure. Volgens het onderzoek moeten influencers op zoek gaan naar de juiste hoeveelheid ‘echtheid’ om hun volgers te interesseren.
Schijnbaar willen we zien dat ook influencers weleens depri zijn. Dat is zo lekker authentiek. Dat weten die influencers maar al te goed, en dus komen ze steeds met persoonlijk leed, wat ze – gelukkig maar – ook weer te boven zijn gekomen. Dan vloeien wat tranen in een filmpje en duikelen de volgers over elkaar heen met steunbetuigingen en #respect. De influencer snuit – heel authentiek – haar gecontourde neusje en kan weer even door. Want al die engagement is wat adverteerders graag willen zien. Dat zorgt voor een ecosysteem van zichzelf bedruipende influencers, zoals mijn kapper, die eind dit jaar samen garant zullen staan voor zo’n 8 miljard dollar (zegt althans een influencersbureau).
En dat alles kan door mensen als ik: mensen die er geen reet meer van geloven, zich erover opvreten, en toch niet op de ontvolg-knop klikken. Eigenlijk ben ik net zo erg als nano-influencers. Wat zeg ik? Misschien ben ik er zelfs wel een.