Mammoet bouwt superkranen

Jan van den Berg

Mammoet heeft een naam hoog te houden, als het om grote kranen gaat. Het bedrijf heeft twee nieuwe types ontwikkeld met een hefvermogen van 3.200 ton.

Het verschil tussen beide zit in een kengetal dat bij kranen belangrijker is, te weten het lastmoment. Dit is de afstand van het midden van de kraan tot de last vermenigvuldigd met het hefvermogen op die afstand. Dit bedraagt voor de grootste nieuwe kraan 200.000 tm en voor de kleinere 140.000 tm.

 

‘We zien de vraag naar dergelijke kranen toenemen’, zegt algemeen directeur Roderik van Seumeren. ‘Dat geldt voor alle sectoren waar ze gebruikt worden, zoals de bouw van offshoreplatforms, energiecentrales en petrochemische complexen en voor de civiele techniek. Deze worden opgebouwd uit steeds grotere modules, die elders geconstrueerd worden. Hoe groter de modules, hoe goedkoper de bouw. Met deze nieuwe kranen kunnen onze klanten grotere modules gaan toepassen.’

 

De kranen zijn van het type dat Mammoet aanduidt als PTC, ofwel Platform, Twin Ring, Containerized. Platform houdt in dat kraanmast, lieren en ballast op één platform staan. Dat is bij de meeste zware kranen niet het geval. Het platform kan 360 graden draaien op twee concentrische dubbele sporen. Tezamen zorgt dit voor een grote flexibiliteit.

 

‘Doordat deze kranen op wielen staan, kunnen zij in vijftien minuten een volledige cirkel beschrijven, ook met de maximale last’, legt technisch directeur Jan van Seumeren uit. ‘De MSG 80, de grootste kraan die we tot nu toe hadden, doet daar ruim zes uur over. Die rijdt namelijk niet, maar glijdt.’

Ook wat betreft hijssnelheid presteren de nieuwe PTC’s goed. Hiervoor zijn vier lieren beschikbaar, met een hefkracht van elk achthonderd ton. Eerdere superkranen, waaronder de MSG 80, maken gebruik van strand jacks. Dit zijn mechanismen die de hefkabels vastklampen, iets omhoog trekken, vasthouden en weer iets optrekken.

 

Zoiets wilde Mammoet niet meer, zegt Jan van Seumeren. ‘Het gaat te langzaam. Deze nieuwe PTC’s heffen vijftig keer zo snel als de MSG 80, namelijk 10 m/min. Hierdoor is de productiviteit veel groter. Bovendien slijten de hijskabels veel meer, als je strand jacks gebruikt.’

 

Het verschil in lastmoment tussen beide typen kranen wordt veroorzaakt doordat de 200.000 tm variant op een cirkelvormig plateau staat met een diameter van 55 m. Bij de kleinere is dat 45 m. Het verschil in lastmoment zit in het verschil in afstand tussen de kraanmast en de ballast, die bij de grotere kraan tien meter meer bedraagt.

 

Gemonteerd

Containerized is een belangrijk aspect. De kranen kunnen gemonteerd worden, zodat de componenten in containers van twintig of veertig voet passen. Daardoor kunnen ze zonder speciale transportmiddelen overal naar toe vervoerd worden. Het aantal containers bedraagt 200 tot 250, afhankelijk van de precieze opbouw van de kraan.

 

Het gewicht van een complete kraan kan oplopen tot 4.000 ton, als er op de mast een forse giek geplaatst wordt. Daar komt maximaal 3.000 ton ballast bij. Deze bestaat uit zand en grind, die gestort wordt in containers.

 

Mammoet heeft de kranen zelf ontwikkeld. Er wordt één model gebouwd van 200.000 tm en twee exemplaren van de kleinere kraan. Ontwikkeling en bouw vergen een investering van 160 miljoen euro. Het bedrijf kon gebruik maken van de ervaringen met eerdere PTC-kranen. Met een lastmoment van 33.705 tm zijn deze echter een stuk kleiner.

 

De concurrentie zit intussen niet stil. Twee Chinese bedrijven hebben ieder een kraan gepresenteerd met hefvermogens van 3.200 respectievelijk 3.600 ton. Met een lastmoment van ruim tachtigduizend tm zijn ze echter een stuk minder capabel dan de nieuwe PTC’s. Het Belgische kraanbedrijf Sarens heeft de SGC 120 gebouwd. Met 120.000 tm is deze een maat kleiner dan de nieuwe Mammoets.

 

Abnormal Load Engineering uit Engeland heeft met zijn AL.SK 350 een geweldenaar met een lastmoment van 350.000 tm. Jan van Seumeren beschouwt dit niet als een gevaarlijke concurrent. ‘Wegens de strand jacks hijst deze kraan veel langzamer. Bovendien draait hij veel langzamer. Wij winnen het wat betreft snelheid en flexibiliteit.’