Bart Stam
Ook het Verenigd Koninkrijk heeft nu een zandmotor. Met dank aan Royal HaskoningDHV.
Bijna een maand geleden (18 augustus) rondde de sleephopperzuiger HAM 318 van Van Oord een bijzonder zandsuppletieproject af aan de oostkust van Engeland. In het graafschap Norfolk pompte het baggerschip in vijf weken zo’n 1,8 miljoen m3 zand op de door erosie aangetaste stranden aan de Noordzee.
“Deze zandsuppletie is geïnspireerd door de Nederlandse zandmotor,” verklaart ir. Jaap Flikweert van Royal HaskoningDHV in Peterborough (GB). “Maar er zijn ook verschillen tussen beide projecten. In Zuid-Holland ging het om 21,5 miljoen m3 om ervaring op te doen met deze innovatieve kustverdediging. Hier gaat het om 1,8 miljoen m3 zand om de Bacton Gas Terminal en twee aangrenzende dorpen de komende vijftien à twintig jaar te beschermen. Voorts loopt de zeebodem hier sneller af dan voor de Nederlandse kust. Daarnaast werkt financiering van kustbescherming heel anders in Groot-Brittannië.”
Belangrijke terminal
De Engelse oostkust lijdt aan doorgaande erosie, vooral tijdens hevige stormen. Tijdens de laatste grote storm van december 2013, was het weer raak. “Er lag nog maar tien meter tussen de klifrand en de Bacton Gas Terminal,” zegt Flikweert. Het was Shell, samen met Perenco mede-eigenaar van het industriële complex, dat in 2014 aan de bel trok. De terminal is verantwoordelijk voor ruim dertig procent van de Britse aardgasvoorziening. Maar ook tweeduizend inwoners van de naburige dorpen Bacton en Walcott dreigden hun huis te verliezen aan de oprukkende Noordzee.
Dat Shell aanklopte bij Royal HaskoningDHV is volgens Flikweert niet verwonderlijk. “Wij waren nauw betrokken bij de Nederlandse zandmotor die veel kennis heeft opgeleverd. Normaal gesproken denk je bij zo’n kritieke locatie aan beton- en rotsblokken. Onze computermodellen lieten echter zien dat zo’n robuuste kustverdediging de erosie elders zou versterken.” Daarentegen bleek dat zandsuppletie van 1,8 miljoen m3 over circa 5,5 kilometer veel meer effect zou sorteren. “Door zo’n een miljoen kuub tot zeven meter hoog voor de terminal neer te leggen, met het restant langs de dorpen, zorgen wind en stroming ervoor dat het zand zich de komende tien à vijftien jaar verder verspreidt. Hierdoor zijn ook Bacton en Walcott voor langere tijd beschermd.”
Britse partners
Royal HaskoningDHV heeft nauw samengewerkt met diverse Britse partijen. Opdrachtgever is North Norfolk District Council, de lokale overheid. Daarnaast zijn ook Environment Agency, vergelijkbaar met Rijkswaterstaat, en The Crown Estate – eigenaar van de zeebodem – en diverse onderzoeksinstituten betrokken bij het Britse ‘neefje’ van de zandmotor. Ook de bewoners steunen het project.
Sleephopperzuiger HAM 318 nam per cyclus zo’n 20.000 m3 zand mee. Via persleidingen van twee kilometer kwam het zand op het strand terecht, waar bulldozers en graafmachines met GPS zorgden voor de verdere verspreiding en egalisatie. Flikweert: “De zandsuppletie ging vijf weken onafgebroken door. Hierdoor konden we per dag een strook van zo’n 240 meter verstevigen.”
Hoewel de zandsuppletie zelf is afgerond, blijft er volop werk voor het advies- en ingenieursbureau. “We zijn ook betrokken bij de monitoring,” vertelt Flikweert. “Over een jaar kunnen we zien of onze computermodellen en stromingsprofielen overeenkomen met de werkelijkheid.” Het ingenieursbureau heeft zo’n zeventig specialisten ingezet uit zowel Nederland als Engeland. “We hebben de computer- en stromingsmodellen verzorgd, het constructief ontwerp voor de nieuwe afvoerpijpen van de terminal, het detailontwerp en de MER maar ook de tenders, de business cases en de contracten. Als een soort spin in het web hebben we tevens alle partijen bij elkaar gebracht.”
Andere locaties
Flikweert ziet ook elders in Groot-Brittannië goede kansen. “Met The Crown Estate hebben we reeds in 2014 twintig kansrijke locaties bekeken. Er zijn inmiddels plannen een dergelijke zandmotor ook aan te leggen in Cornwall.”
Bacton to Walcott Coastal Management
Kosten: 22 miljoen GBP;
Totale zandsuppletie: 1,8 miljoen m3 juli-augustus 2019;
Opdrachtgever: North Norfolk District Council;
Ingenieursbureau: Royal HaskoningDHV;
Baggerschip: HAM 318 (capaciteit 37.500 m3)
