Flexibel ontwerp r&d-centrum Danone

Thomas van de Sandt

Het Franse voedingsconcern Danone bouwt een nieuw r&d-centrum op het Utrecht Science Park. Voor de ontwerpers is vooral de flexibiliteit van het gebouw een uitdaging: zowel de laboratoria als de proeffabriek moeten gemakkelijk opnieuw zijn in te richten.

In het gebouw met circa 20.000 vierkante meter vloeroppervlak komen straks de wereldwijde r&d-activiteiten van Danone op het gebied van babyvoeding en gezondheidsproducten samen. Zo’n 400 medewerkers – nu nog verspreid over Wageningen, Cuijk, Amsterdam, Zoetermeer (het voormalige Numico, dat Danone in 2007 overnam), Engeland en Duitsland – hebben vanaf 2013 in Utrecht hun werkplek.

 

Het gebouw biedt naast kantoren, een conferentiecentrum en een café plaats aan verschillende laboratoria en een proeffabriek, waar productielijnen kunnen worden getest. ‘De ontwikkeling van een nieuw product kan van het begin tot het einde hier plaatsvinden’, zegt Bert Wielders van ingenieursbureau Deerns. De Rijswijkse vestiging van het bureau is samen met architectenbureau cepezed door OVG Projectontwikkeling vanaf het begin betrokken bij het project. Het definitieve ontwerp van het casco is inmiddels af, de partijen stellen nu samen met aannemer BAM Utiliteitsbouw het bestek op.

 

Snelle veranderingen

Bij een r&d-centrum horen snelle veranderingen. Een nieuw r&d-project kan wijzigingen vereisen binnen de laboratoria, of een hele nieuwe productielijn in de proeffabriek. In het ontwerp is rekening gehouden met deze behoefte aan flexibiliteit. ‘Het ontwerp van het casco staat compleet los van wat er in het gebouw komt te staan. Alle functies moeten met minimale aanpassingen in het gebouw passen’, vertelt Wielders.

 

In de plafonds ligt een ‘ruggegraat’, waarin alle kabels en leidingen voor de installatietechniek zitten verwerkt, zoals koeling, verwarming, gedemineraliseerd water en verschillende gasaansluitingen. Om de paar meter zijn er aftakkingen, waardoor alle apparatuur op bijna elk punt is aan te sluiten.

Het ontwerp van de inrichting wordt volledig apart uitgewerkt. Deerns adviseert onder andere over de laboratoriuminrichting, ict-netwerken, beveiliging, keukeninrichting, audiovisuele middelen en de inrichting van de proeffabriek.

 

Een van de grootste uitdagingen binnen het ontwerp is het creëren van zoveel mogelijk functionaliteit, zonder daarbij te zorgen voor over- of ondercapaciteit, vertelt Wielders. ‘Je moet de wensen van de gebruiker vertalen naar een ontwerp, zonder dat je daarbij te veel of te weinig techniek aanlegt. Vooral ook omdat een teveel aan techniek bijna altijd direct ten koste gaat van de duurzaamheid. Een r&d-innovatiecentrum als dit is nooit een standaard gebouw en daarom is het van belang gedurende het hele proces heel veel te communiceren met de gebruiker.’

 

Het kantoorgedeelte is ontworpen volgens de BREEAM-NL Excellent normering (een internationale standaard voor duurzaamheid in gebouwen). Zo gebruikt de klimaatinstallatie warme lucht uit de kantoren om het atrium te klimatiseren. De lucht wordt bovenin in het atrium verzameld, waarna er met warmtewisselaars energie aan wordt onttrokken. Ook adviseerde Deerns het gebruik van warmte- en koudeopslag in de bodem.

 

Half 2011 gaat volgens de planning de bouw van het nieuwe r&d-centrum van start. In 2013 volgt de oplevering.