Gerald Schut
Deze zomer zijn de netbeheerders Enexis en Liander begonnen met de eerste proeven met het sporadisch afknijpen van de elektriciteitsproductie van zonneparken op piekmomenten (curtailment). Naar verwachting maakt een productiebeperking van enkele procenten 20 tot 30 % extra ruimte voor nieuwe zonneparken vrij. Dat is hard nodig, want veel zonneparken staan met een zogeheten productiebeperking in de wachtrij, terwijl netverzwaring al snel 5 tot 10 jaar vergt.
De netbeheerders gaan een softwarematige oplossing toepassen: Distributed Energy Resource (DER) sturing. ‘Als wij congestie zien aankomen gaat er een stuursignaal naar de omvormer van het zonnepark, die in stapjes van 10% terug kan schakelen,’ legt woordvoerder Tim van Ham van Enexis uit. ‘In Duitsland biedt de wet meer ruimte voor curtailment van zonneparken. We hebben gekeken welke methodes in Nederland ook juridisch mogelijk zijn.’ DER wordt tot 1 oktober op vrijwillige basis door GroenLeven toegepast bij het zonnepark Woldjerspoor (12 MW). Directeur netstrategie Han Slootweg van Enexis riep eerder in TW al op tot verruiming van de wettelijke mogelijkheden voor curtailment.
‘Dit geeft een klein economisch nadeel, maar geeft veel meer ruimte om nieuwe zonneparken te bouwen. Die curtailment gaat om slechts een paar keer per jaar,’ reageert zonPV-hoogleraar Wilfried van Sark (UU). Hij rekende al eens uit dat het begrenzen van het vermogen van de aansluiting van zonneparken met 50 % voor slechts 14% reductie van de stroomopbrengst zorgt. Voor fossiele centrales zijn vergelijkbare vormen van vermogenssturing al de standaard, zegt Van Sark, om geld te kunnen verdienen op energiemarkten.
Liander probeert DER bij twee zonnedaken in Gelderland en Friesland en experimenteert met een andere oplossing om meer zonneparken op een vol elektriciteitsnet aangesloten te krijgen: dynamische teruglevering. Zeven zonneparken en een windpark, die in de wachtrij stonden zijn aangesloten hoewel daar eigenlijk geen ruimte voor was op voorwaarde dat zij hun productie terugschroeven zodra de spanning op het net te hoog oploopt. Software in de omvormer zorgt hier automatisch voor.