Marianne Vincken
Ruim honderd bedrijven met achtduizend werknemers met vijftig verschillende nationaliteiten vragen samen vijftig procent van alle patenten in Nederland aan: de High Tech Campus Eindhoven is met recht ‘de slimste vierkante kilometer in Nederland’.
De HTC maakt deel uit van Brainport, de tweede economische regio in Nederland, waar 11,8 procent van ons bruto nationaal product wordt gerealiseerd. ‘De gebalanceerde mix van start-ups, midden-en kleinbedrijven, grote bedrijven en kennisinstituten maakt het tot een optimaal ecosysteem voor open innovatie’, zei Frans Schmetz, directeur van de High Tech Campus Eindhoven tijdens een persdag op 2 november. Producten bereiken eerder de markt als ze tot stand komen in een sfeer van open innovatie, is de algemene gedachte.
‘Dit was ook de reden om ons bedrijf deels hier te vestigen’, zegt Pedro Abellán Ferrer van SRB Energy, een bedrijf dat ultrahoog-vacuüm (UHV) zonnecollectoren ontwikkelt en verkoopt. Ze bestaan uit twee glazen platen met daartussen, in ultrahoog vacuüm, een materiaal dat het zonlicht absorbeert. ‘Het zijn de efficiëntste ter wereld’, zegt Abellán. ‘Dat is voornamelijk te danken aan het ultrahoog vacuüm, dat de warmteverliezen sterk reduceert.’ Een door de zon aangedreven pomp handhaaft het tijdens de productie verkregen vacuüm (10-9 Torr) gedurende de levensduur van de collector, die twintig jaar bedraagt. De samenstelling van het materiaal is zodanig dat het zoveel mogelijk zonlicht absorbeert en tegelijkertijd zo weinig mogelijk verdampt. Een speciaal ontwikkelde manier om glas en metaal te verbinden zorgt voor een hermetische afsluiting. ‘Door deze eigenschappen en vanwege het feit dat de collector vlak is en middels een reflector van twee kanten zonlicht kan invangen, is dit de meest efficiënte manier om diffuus zonlicht, in onze streken is dat meer dan vijftig procent, in te vangen’, aldus Abellán.
Het principe is gebaseerd op een patent uit 2003 van dr. Christoforo Benvenuti die bij CERN aan ultrahoogvacuüm-technologie werkte. In 2005, na zijn pensioen bij CERN, richtte Benvenuti SRB Energy op. Het bedrijf heeft twee R&D-locaties: Genève en de HTC, waar ook onderzoek naar warmte- en koudeopslag gebeurt. Daar is nu ook het internationale verkoopkantoor gevestigd. De productie van honderd collectoren per dag geschiedt in Valencia, Spanje. Afhankelijk van het absorberend materiaal en het al dan niet aanwezig zijn van reflectoren achter de collector, zijn werktemperaturen tot wel 350 graden Celsius te bereiken. Dat maakt ze geschikt voor industriële processen.
Grootste project
Het grootste project tot nu toe wordt op dit moment gerealiseerd in Spanje: een koelinstallatie die een vermogen van 1 MW gaat leveren aan een farmaceutisch bedrijf, dat de opslag van medicijnen het hele jaar door op 15 graden Celsius moet houden. Het koelen van die opslagruimte is de grootste kostenpost, waarop tot zeventig procent bezuinigd kan worden. Twee jaar geleden zijn in Zwitserland bij asfaltfabriek Colas twintig UHV-collectoren geïnstalleerd om bitumen te verhitten tot 180 graden Celsius, zodat het tot asfalt verwerkt kan worden.
Een van de andere onderwerpen tijdens de persdag was een Philips-project dat het contactloos meten van vitale lichaamsfuncties betreft. In veel gevallen, bijvoorbeeld bij pasgeboren baby’s, is het niet mogelijk om met sensoren die gegevens te verzamelen. De Philips-onderzoekers lieten zien dat ze uit videobeelden van een persoon, of zelfs maar een deel van een persoon, met slimme software nuttige informatie konden halen. Uit een dertig seconden durende opname van een deel van de huid is door kleurveranderingen de hartfrequentie te bepalen en uit de beweging van de borstkas volgt de ademhalingsfrequentie. Vergelijking met metingen met sensoren vertoont een prima overeenkomst. De technologie is ontwikkeld tot een app voor de iPad, die de aanwezige pers in demoversie kon uitproberen. Wanneer de technologie op de markt komt, was nog niet duidelijk.
