Digitale perser maakt mal overbodig

Henk Klomp

Nederlandse werktuigbouwkundigen zijn erin geslaagd het productieproces van plastic voorwerpen te digitaliseren.

Bij Optimal Forming Solutions (een spin-off van de TU Eindhoven) staat de eerste productiemachine die binnen een kwartier plastic vanaf een 3d-computertekening in elke gewenste vorm kan persen. Tot nu toe was de weg van tekening naar product lang en omslachtig, omdat er voor elke vorm een mal gemaakt moest worden.

 

‘Met de machine kunnen bijvoorbeeld bekers met daarop persoonlijke initialen, aan de voet aangepaste steunzolen of extravagant speelgoed geproduceerd worden. Maar er zijn natuurlijk enorme digitale bibliotheken beschikbaar van 3d-vormen, van technische componenten tot tekenfiguurtjes uit Disney-films’, vertelt Sebastiaan Boers van het jonge bedrijf.

 

In het apparaat zit een bed ter grootte van een A4 met tienduizend pennen. De pennen zitten vlak naast elkaar en hebben een diameter van twee millimeter. Van elke pen is afzonderlijk tot op ongeveer een tiende millimeter nauwkeurig de hoogte in te stellen. Boers ontwikkelde tijdens zijn promotieonderzoek aan de Technische Universiteit een aanstuurbare XY-tafel, die met een beperkt aantal lineaire motoren elke 3d-vorm met het pennenbed kan instellen, en een vergrendelingsysteem. ‘Die aansturing en het vergrendelen van het pennenbed is het geheim van de smid. De instelling van een willekeurige 3d-vorm duurt ongeveer een kwartier.’ Daarna wordt er een voorverwarmde plaat kunststof in de vorm gezogen met een vacuümdruk. Als de kunststof is afgekoeld, kan het product uit de machine worden genomen.

 

‘We hebben inmiddels de opdracht om een veel grotere machine te gaan bouwen voor een Nederlandse producent van plastic voorwerpen. De flexibele mal in deze machine wordt een vierkante meter groot. Hij zal veertigduizend pennen krijgen. Hiermee zullen bijvoorbeeld gepersonificeerde designmeubels te maken zijn.’ Ook gaan de werktuigbouwkundigen samenwerken met orthopeden en schoenmakers om aan de hand van 3d-scans van voeten steunzolen en schoenen te leveren.

 

In de toekomst willen de werktuigbouwkundigen ook de machine gaan verhuren, zodat kunstenaars, ontwerpers of internetgebruikers hun 3d-ontwerpen direct en zelfs vanuit huis kunnen maken.