Teake Zuidema
Het coronavirus is behalve een ziekteverwekker ook een stimulans voor de adaptatie in de gezondheidszorg van kunstmatige intelligentie, E-health, 3D-printing en misschien zelfs blockchain.
EHealth houdt patiënten thuis
Uit een enquête van het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg Nivel, blijkt dat reeds in april 2020 huisartsen door de coronacrisis veel meer gebruik gingen maken van eHealth toepassingen. Terwijl in 2019 nog geen enkele respondent video gebruikte om met patiënten te communiceren, lag dat percentage in april 2020 ineens op 73 procent. Ook het gebruik van E-consulten, overleg tussen zorgverleners onderling, en het online aanvragen van recepten nam toe. Het percentage huisartsen dat telemonitoring gebruikt – waarbij data van patiënten digitaal wordt doorgezonden – bleef van 2019 naar 2020 onveranderd op 18 procent. Telemonitoring kan potentieel een goede oplossing zijn voor b.v. kwetsbare groepen die vanwege angst voor besmetting liever niet naar een huisarts of ziekenhuis gaan. Ziekenhuizen en andere gezondheidsorganisaties bedelven netwerkleveranciers als Cisco Systems met aanvragen voor het leveren voor meer draadloze, digitale communicatieapparatuur.
Struikelblokken: Het is nog maar op beperkte schaal mogelijk vitale data van patiënten op afstand te monitoren. Daarin komt snel verandering in. Het Spaarne-Gasthuis begon al in oktober 2019 met een pilot waarbij patiënten met hartproblemen thuis zelf hartslag, bloeddruk en gewicht registreren waarna een app de gegevens automatische doorzendt naar het ziekenhuis. Caro Health levert een app waarmee coronapatiënten thuis kunnen worden begeleid. In de VS zijn meerdere onderzoeken gaande waarbij men kijkt of draagbare gezondheidsmonitors zoals Fitbit en Apple Watch in een vroeg stadium een besmetting met het coronavirus kunnen signaleren.
Blockchain schept vertrouwen
Volgens John Kupice, CEO van het bedrijf H-Source, is blockchain zeer geschikt voor het volgen van een product van producent tot eindgebruiker. En dat schept vertrouwen. Dit kan (in de toekomst) betekenen dat een Nederlands ziekenhuis bij een uitbraak inzicht heeft met welke kwaliteitscriteria een maskermaker in China opereert en hoe snel het bedrijf kan leveren. De Chinezen zou kunnen zien hoe vlot het Nederlandse ziekenhuis is met betalen. Blockchain zal volgens Kupice ook de meest betrouwbare en veilige manier zijn om patiënten informatie uit te wisselen tussen ziekenhuizen, artsen, verzekeringen en medische onderzoekers.
Onderzoekers van de VU en het RIVM schrijven recentelijk in Science dat op basis van blockchain een veilige infrastructuur kan worden gecreëerd die een snellere en meer betrouwbare uitwisseling van onderzoek data over ziekteverwekkers mogelijk kan maken. ‘Er zijn nu barrières die het delen van data en materialen, en daarmee efficiënte samenwerking, in de weg zitten,’ zegt Mark van der Waal, een van de hoofdauteurs van het artikel. Het artikel beschrijft een ORBI, een Outbreak R&D Blockchain Infrastructure, die bestaande, gevestigde systemen en processen voor data uitwisseling kan ondersteunen.
Struikelblok: Voor blockchain komt de pandemie te vroeg, allerlei toepassingen staan nog in de AInderschoenen. Toepassingen vereisen ook een grote mate van samenwerking tussen de belanghebbenden. Verder kan een besloten blockchain, zoals de voorgestelde ORBI, botsen met het principe van een meer open wetenschap.
